شورای مشورتی سیاستگذاری (شمس) قزوین 1404

به گزارش روابط‌عمومی معاونت برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری قزوین؛ در این جلسه، فریبرز کریمی، رییس کارگروه تخصصی امور فنی و مهندسی شهری شمس با بیان این که موضوع حمل و نقل عمومی اولویت اول این کارگروه است، گفت: مطالعاتی درمورد اقدامات انجام شده در این حوزه در کارگروه انجام شد، زیرا مطالعه این اقدامات در ترسیم چشم انداز مثمر ثمر است.

وی خاطرنشان کرد: به منظور تقسیم کار در کارگروه، اعضا در چهار گروه تقسیم شدند. یک گروه طرح جامع حمل ونقل ترافیک در محدوده قزوین و دستاوردهای آن را مطالعه و خروجی آن را به کارگروه ارائه داد و گروه دوم روی طرح مجموعه شهری قزوین و شهرهای اقماری آن مطالعاتی انجام داد و برنامه پنج‌ساله شهرداری را بررسی کردند.

کریمی افزود: گروه سوم دستاوردهای قزوین + 20 را در حوزه حمل و نقل و ترافیک مورد مطالعه قرار دادند و گروه چهارم در طرح توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی (TOD) کار کردند و به جلسه کارگروه ارائه دادند.

وی تصریح کرد: نتیجه مطالعات چهار کمیته تشکیل شده در کارگروه فنی و مهندسی در قالب 41 آیتم تعیین و این موضوعات در جلسات به بحث گذاشته شد و پیشنهاداتی برای حل مشکلات ترافیک و حمل و نقل به صورت بسته سیاستی تدوین شد.

رییس کارگروه تخصصی امور فنی و مهندسی شهری شمس یادآور شد: در مطالعاتی که داشتیم متوجه شدیم، طرح توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی (TOD) هشت آیتم را سرلوحه برنامه‌ریزی‌های خود دارد و ما 2 آیتم از نتیجه مطالعات خود به آن افزودیم.

در ادامه امیر عباس سید قوامی به ارائه بسته سیاستی کارگروه تخصصی امور فنی و مهندسی شهری شمس پرداخت و گفت: 8 محور از TOD و دو محور پیشنهادی کارگروه برای تدوین بسته سیاستی کارگروه، در دستور کار قرار گرفت.

سید قوامی خاطرنشان کرد: معیارهای زمان، هزینه، تناسب سود و هزینه، جمعیت هدف و بازه زمانی برای تدوین بسته سیاستی مبنا قرار گرفت و 10 محور مورد نظر را با این معیارها سنجیده و مزایای مادی و معنوی آن‌ها سنجیده شد.

عضو کارگروه تخصصی امور فنی و مهندسی شهری شمس یادآور شد: در معیار زمان، پروژه‌هایی با زمان‌بندی یک تا 6 ماه، 6 تا 18 ماه و اولویت سوم ما 3 تا 18 ماه است که در دسته پروژه‌های کوتاه مدت قرار می‌گیرند و دو زمان‌بندی 12 تا 60 ماه و 24 تا 72 ماه به عنوان اولویت‌های بند مدت معرفی می‌شوند.

وی گفت: پروژه‌ها و برنامه‌های مورد نظر بسته سیاستی به صورت کیفی به ناچیز، خیلی کم، کم، متوسط، زیاد یا قابل ملاحظه و خیلی زیاد، اولویت‌بندی شد که اولویت ناچیز درحوزه پروژه‌های مطالعاتی قرار می‌گیرد.

سید قوامی خاطرنشان کرد: معیارهای کاهش چشمگیر هزینه حمل و نقل و کاهش آلودگی هوا که محورهای TOD هستند، هر 10 محور بسته سیاستی را دربرگرفته‌اند و معیارهای راهبردی برای آینده شهر هستند.

این عضو کارگروه تخصصی امور فنی و مهندسی شهری شمس تصریح کرد: پیاده‌محوری، دوچرخه خانواده و اشتراکی، ایجاد ارتباط و نفوذپذیری، توسعه فشرده، پارکینگ، حمل و نقل همگانی انبوه و ضرورت احداث مترو در بافت مرکزی شهر از جمله موضوعات بسته سیاستی کارگروه فنی و مهندسی است.

آنیتا بیات، عضو کارگروه تخصصی امور فنی و مهندسی شهری شمس با تاکید بر این که اولویت اصلی این کارگروه بهبود وضعیت ترافیک و حمل و نقل همگانی بود، گفت: رویکرد TOD، مبتنی بر هماهنگی حداکثری بین توسعه شهر و استقرار شبکه‌های حمل و نقل همگانی است.

بیات خاطرنشان کرد: اولین آیتمی که در TOD مطرح می‌شود، پیاده‌محوری است که به معنای توسعه محلات شهری بر مبنای رفت و آمد پیاده و متناسب با شرایط اقلیمی باشد. در این راستا سه بند اصلی ساماندهی، احیا و طراحی محور مذهبی، تاریخی و فرهنگی در بافت تاریخی با رویکرد توسعه گردشگری و با محوریت پیاده‌محوری، طراحی و احداث پیاده‌راه کناره رودخانه‌ها و ساماندهی ورودی‌های شهر با محوریت پیاده‌محوری و تاکید بر باغستان سنتی در بسته سیاستی در نظر گرفته شده است.

این عضو کارگروه تخصصی امور فنی و مهندسی شهری شمس گفت: اولویت دوم بسته سیاستی فرهنگ دوچرخه‌سواری و شبکه حمل و نقل غیرموتوری است که تهیه طرح جامع دوچرخه با اولویت دوچرخه اشتراکی هوشمند و دوچرخه خانواده در سطح شهر و مکلف کردن تمام کاربری‌های خدماتی به تامین پارکینگ دوچرخه در آن دیده شده است.

وی آیتم سوم بسته سیاستی کارگروه فنی مهندسی را ارتباط و نفوذپذیری عنوان کرد و گفت: باید شبکه متراکمی از راه‌ها را داشته باشیم که مسیر عابر پیاده و دوچرخه در آن دیده شده باشد، کوتاه باشد و به نزدیک‌ترین ایستگاه حمل و نقل عمومی دسترسی داشته باشد و هر دو مسیر برای سالمندان و معلولین مناسب‌سازی شده باشد.

او مطالعه و مکان‌یابی پارکینگ‌های عمومی آیتم بعدی بسته سیاستی کارگروه ذکر کرد و گفت: تهیه طرح جامع پارکینگ و تعیین محدودیت ترافیکی، تعیین پارکینگ عمومی خارج از محدوده بافت مرکزی، اعمال محدودیت‌های ترافیکی در بافت‌های تاریخی و افزایش هزینه پارکینگ نواحی نسبت به پارکینگ عمومی در این اولویت تعیین شد.

بیات تعریف عملکردهای اصلی، افزایش تراکم و پیش‌بینی ایستگاه‌های حمل و نقل در کاربری‌های پرتراکم، ساماندهی مشاغل مزاحم شهری به منظور کاهش ترافیک در هسته مرکزی شهر، توسعه شهری فشرده و طراحی و برنامه‌ریزی منطقه‌ای به منظور کاهش از سفرهای درون شهری، ضرورت احداث BRT و دیگر مودهای حمل و نقلی در بافت تاریخی شهر قزوین را دیگر اولویت‌های بسته سیاستی کارگروه فنی و مهندسی شمس عنوان کرد.

سید مهدی خطیبی، نائب رییس کارگروه تخصصی امور فنی و مهندسی شهری شمس در ادامه گفت: بیش از نیم قرن اسیر طرح‌های جامع و تفصیلی هستیم که الگوبرداری از کشورهای پیشرفته است، اما این طرح‌ها در کشور ما جواب نداده و مشکلی را رفع نکرده است.

خطیبی با بیان این که چند سالی است که موضوع توسعه در ایران مطرح شده است، تصریح کرد: یکی از مباحث توسعه حمل و نقل است که اولویت اول کارگروه فنی و مهندسی شمس است.

نائب رییس کارگروه تخصصی امور فنی و مهندسی شهری شمس خاطرنشان کرد: ما از کارشناسان معاونت حمل و نقل، اساتید دانشگاه بین الملل  امام خمینی (ره) و گروه TOD برای تدوین بسته سیاستی استفاده کردیم.

وی تصریح کرد: برنامه راهبردی TOD به راحتی در مناطق تازه تاسیس چون مینودر و کوثر اعمال می‌شود، اما یکی از مشکلات آن پیاده کردن آن در بافت قدیم شهر قزوین است.

خطیبی با بیان این که قزوین جزو معدود شهرهایی است که از دانشکده حمل و نقل و ترافیک داراست، گفت: بودجه برنامه راهبردی TOD توسط دولت تامین شده و می‌توانیم با استفاده از ظرفیت دانشگاه بین الملل امام خمینی (ره) همایش بین المللی با این موضوع و با رویکرد توسعه‌ای در شهر قزوین برگزار کنیم.

علی حسن ظاهری، عضو هیات رییسه شمس در ادامه این جلسه، با بیان این که مسئله اول ما در شهر حمل و نقل است، تاکید کرد: اقدامات شهری نیاز به بستر فرهنگی دارد.

وی با تاکید بر این که TOD تجربه بشری است، افزود: برای اجرای و اعمال این طرح راهبردی نیاز به ساختار، امکانات و سلسله مراتب است و اولین چیزی که باید به آن توجه کرد، فرهنگ شهرنشینی است.

این عضو هیات رییسه شمس اظهار کرد: بر اساس استاندارهای وزارت کشور شهرهای بالای یک میلیون نفر باید طرح جامع حمل و نقل و ترافیک شهری داشته باشند اما قزوین جزو شهرهای پیشرو در این بحث شد و طرح آن در وزارت مسکن و شهرسازی تایید و هفته گذشته بازنگری آن انجام شده است.

ظاهری تصریح کرد: ما می خواهیم در شهر زندگی مناسبی داشته باشیم و باید ترافیک عبوری را رفع کنیم.

وی خاطرنشان کرد: ما در شمس مجبوریم عملیاتی فکر کنیم، زیرا اتاق فکری هستیم که باید به اجرا هم نگاهی داشته باشیم تا مدیران اجرایی را کمک کنیم، زودتر به مراحل عملیاتی کار برسند و بسته‌های سیاستی ما در برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت آن‌ها جا بگیرد.

فرهاد درویشی، رییس شورای مشورتی سیاستگذاری (شمس) قزوین 1404، با بیان این که جمعیت شهرنشینی در ایران به 75 درصد رسیده است، گفت: یکی از معضلات شهرنشینی در دنیا، بحث حمل و نقل و ترافیک و مشکلات ناشی از آن است و لذا طبیعی است با وجود این که کارشناسان ترافیک در کارگروه فنی و مهندسی حضور نداشتند، اولویت اول آن مبحث ترافیک و حمل و نقل تعیین شده است.

درویشی خاطرنشان کرد: تقسیم کار صورت گرفته در کارگروه فنی مهندسی تقسیم کار خوبی صورت گرفته و نه در مبنای ساختار و چیدمان که بلکه بر اساس ادبیات پژوهشی انجام شده و مطالعاتی که تاکنون در حوزه‌های مختلف مرتبط با موضوع انجام شده، مواردی را استخراج کردند.

وی با بیان این که کارگروه فنی و مهندسی به نتیجه مطلوب در بسته سیاستی اول خود دست یافته است، تصریح کرد: کارگروه‌ها پیشنهادات عملی خود را هم در حوزه پژوهشی و هم در حوزه عملیاتی برای اولویت‌های تعیین شده در بسته سیاستی بگنجانند و زمان‌بندی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت را تعیین کنند.

صفرعلی فضلی، عضو هیات رییسه شمس، نیز در ادامه این نشست گفت: به نظر می‌رسد موارد ده‌گانه ای که کارگروه فنی و مهندسی در موضوع حمل و نقل و ترافیک دست یافته، ده استراتژی است که همه به هم مرتبط است.

فضلی خاطرنشان کرد: تا زمانی که فرهنگ این برنامه‌ها در بین مسئولین و مردم نهادینه نشود، نوشتن طرح و برنامه عملیاتی نمی‌شود و باید ایجاد باور و اعتقاد به آن‌ها را در دستور کار قرار داد و اقدامات فرهنگی هم انجام داد.

هادی جعفری، عضو هیات رییسه شمس، یکی از معضلات شهر قزوین حمل و نقل و ترافیک است، گفت: این وضعیت را تنها  مهاجرت روستاییان به شهر به وجود نیاورده و اقدامات غیرکارشناسی به عمل آمده نیز در بروز این مشکل، موثر بوده است.

در ادامه مسلم بیدخام، عضو هیات رییسه شمس، درخصوص بسته سیاستی کارگروه فنی و مهندسی گفت: موضوعاتی که در این ده محور نوشته شده، بیش‌تر ایجابی است و نیاز به زمان دارد و معطوف به سبقه فرهنگی شهر است.

بیدخام ادامه داد: پدیده‌ای مانند فرهنگ پیاده‌محوری و تغییر نگاه از خودرومحوری به حمل و نقل عمومی و دوچرخه‌سواری، زمان نیاز دارد.

این عضو هیات رییسه شمس خاطرنشان کرد: مسئله ای که در بسته سیاستی مغفول مانده، عواملی است که وضعیت شهر را از نظر ترافیکی به این شرایط رسانده است.

بیدخام افزود: تا عوامل ایجاد شرایط کنونی شناسایی نشود و جلوی آن‌ها گرفته نشود، به موفقیت صد در صدی دست پیدا نمی‌کنیم.

وی با بیان این که مدیریت حمل و نقل در کشور، مدیریت شورایی بدون پاسخگویی است، ادامه داد: متولی حمل و نقل مشخص نیست و شهرداری تنها یک عضو شورای حمل و نقل است.

این عضو هیات رییسه شمس تاکید کرد:20 هزار واحد صنفی در قزوین فعالیت دارند و یکی از مراحل دریافت مجوز، کسب صلاحیت ترافیکی از پلیس راهور است، اما قاعده و دستورالعمل ارائه این مجوز مشخص نیست.

 وی بیان کرد: درحوزه ترافیک استعلامی از شهرداری به منظور دریافت مجوز صنفی اخذ نمی‌شود، اما اخیرا شکایاتی شده و هماهنگی‌هایی صورت گرفته تا شهرداری نیز در این روند قرار بگیرد و درخصوص جانمایی مشاغل و اصناف موثر باشد.

عباس کشاورز صفیئی، دبیر شورای مشورتی سیاستگذاری (شمس)، در ادامه این جلسه گفت: بسته سیاستی ارائه شده توسط کارگروه فنی و مهندسی، جامع و علمی بود و توجه زیادی به تدوین آن شده بود.

کشاورز صفیئی خاطرنشان کرد: TOD مدیریت یکپارچه در حمل و نقل شهری است و باید حمل و نقل همگانی را درنظر بگیرد و همگانی بودن آن در یکپارچه بودن آن گم شده است.

وی تصریح کرد: امروزه بسیاری از کلانشهرهای دنیا به صورت چند هسته ای طراحی می شوند و اگر از گذشته شکل گرفته‌اند با تعیین و برنامه‌ریزی کاربری‌های شهری شهر را به صورت چند هسته‌ای تغییر می‌دهند و پیشنهاد می‌دهم در حوزه ترافیک به چندهسته‌ای کردن قزوین نیز توجه شود.

دبیر شمس تاکید کرد: اگر بحث TOD به بهترین شکل نیز ارائه شود، تا زمانی که تغییر کاربری‌ها خارج از رویکرد آن انجام شود، اولویت‌های آن اجرایی نمی‌شود زیرا بسیار سلیقه‌ای عمل می‌شود و نگاه جزیره‌ای در این موضوع وجود دارد.

کشاورز صفیئی همچنین خاطرنشان کرد: مترو برای شهری با مقیاس قزوین مطرح نمی‌شود. به ویژه با تجربیاتی که در شهری مانند اصفهان وجود دارد، مترو مشکلاتی را برای بافت تاریخی ایجاد می‌کند.

وی با بیان این که مشارکتی بودن بسته‌های سیاستی موفقیت آن ها را تضمین می‌کند، تاکید کرد: برنامه‌ریزی‌های شهری از بالا به پایین است و مادامی که موضوع سرمایه اجتماعی و مشارکت شهروندان در برنامه‌ریزی‌های شهری دیده نشود، به موفقیت دست نمی‌یابد.

همچنین جعفر نصیری شهرکی، رییس کارگروه تخصصی امور فرهنگی و اجتماعی شهری شمس، در چهاردهمین جلسه هیات رییسه گفت: کارگروه فرهنگی و اجتماعی می تواند به عنوان مشاور در کنار طرح‌هایی باشد که نیاز به فرهنگ‌سازی است.

نصیری شهرکی خاطرنشان کرد: تا زمانی که اخلاق در شهر بهبود پیدا نکند، بسیاری از هزینه‌هایی که در شهر انجام می‌شود، بی‌نتیجه خواهد ماند.

وی افزود: در کشور با مدیریتی طرف هستیم که حاضر نیست برای چیزی هزینه کند که دستاورد آن ممکن است، زمانی عیان شود که آن مدیر روی کار نباشد.

نصیری شهرکی تصریح کرد: باید بخشی از بودجه‌های سازمان‌های فرهنگی برای فرهنگ‌سازی در جامعه هزینه شود و جای کار بسیار زیادی دارد.

یوسف کرمی، رییس کارگروه تخصصی امور مالی و اقتصادی شهری شمس، در این جلسه گفت: بسته سیاستی ارائه شده توسط کارگروه فنی و مهندسی باید در کنار شهرمحوری بر شهروندمحوری نیز تاکید و توجه کند.

وی تصریح کرد: باید بپذیریم که افراد به اقتضای توانشان در شهر مشارکت دارند و باید در بسته‌های سیاستی این موضوع درنظر گرفته شود.

حسنعلی اصغری، عضو هیات رییسه شهر، در پایان این جلسه با بیان این که بسته سیاستی ارائه شده علمی و قابل اعتنا بود، گفت: این خروجی خوب، حاصل برنامه‌ریزی درست، مشارکت و معمول به شیوه‌نامه است چون به قاعده حرکت کرده، خروجی ملموسی دارد.

اصغری تاکید کرد: اگر اعضای هیات رییسه و کارگروه‌ها پیشنهادی نسبت به اصلاح شیوه‌نامه دارند، ارائه دهند تا بر اساس یک روش صحیح عمل کنیم.

اصغری با بیان این که هدف تمام فعالیت‌های شمس ایجاد تغییرات بنیادی است و به دنبال تحول در امور هستیم، تاکید کرد: همه افرادی که نگاه استراتژیک دارند تاکید می‌کنند که اگر بخواهیم تحولی شکل دهیم، ابتدا باید بستر را برای آن فراهم کنیم، حس مالکیت و احساس تعهد نسبت به استراتژی جدید در جامعه ایجاد کنیم و بین ثبات و نوآوری توازن اعمال کنیم.

پایان پیام