در سیزدهمین جلسه هیأت رئیسه شمس تأکید شد؛
ضرورت ارائه بسته سیاستی کارگروه‌های تخصصی با راهکارهای مشخص و قابل ارزیابی
سیزدهمین جلسه هیات رییسه شورای مشورتی سیاستگذاری (شمس) قزوین 1404، با موضوع بررسی بسته سیاستی باغستان سنتی قزوین در سالن جلسات معاونت برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری قزوین برگزار شد.
به گزارش روابط‌عمومی معاونت برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری قزوین؛ فرهاد درویشی، رییس شورای مشورتی سیاستگذاری (شمس) قزوین 1404 در جلسه هیأت رئیسه شمس گفت: پس از تهیه و نهایی شدن بسته سیاستگذاری اولویت نخست کارگروه‌های تخصصی در کارگروه‌ها و هیأت رئیسه شمس، مجمع عمومی برگزار و بسته‌های سیاستی ارائه شود و پس از تهیه نسخه نهایی در اختیار دست اندرکاران حوزه مدیریت شهری قرار گیرد.
درویشی تصریح کرد: به منظور ایجاد وحدت رویه در ارائه بسته‌های سیاستی شمس، شیوه‌نامه‌ای برای تدوین بسته‌های سیاستی تهیه شده که در اختیار رؤسای کارگروه‌های تخصصی قرار می‌گیرد وممکن است فراخور موضوع بسته سیاستی تغییرات جزئی داشته باشد.
وی تأکید کرد: کارگروه‌ها باید راه حل مسائل مورد بررسی خود را طبق ملاک و معیارهای خود اولویت‌بندی و به بهترین و مهم‌ترین راه حل دست پیدا کنند و گزینه برتر خود را به هیأت رئیسه و مجمع عمومی ارائه دهند.
رئیس شورای مشورتی سیاستگذاری گفت: انتظار می رود که متخصصان هر کارگروه راه حل‌های عملیاتی واجرایی خود را به صورت بسته سیاستی ارائه داده وچشم‌اندازی را برای موضوع مورد بررسی خود ارائه دهند. همچنین بودجه، تجهیزات، نیروی انسانی، راهکارهای پیشنهادی و مرحله‌بندی انجام آن را در بسته سیاستی اعلام کنند.
در این جلسه محمود داوران، رییس کارگروه تخصصی امور توسعه پایدار شهری شمس، به ارائه بسته سیاستی باغستان قزوین پرداخت.
داوران خاطرنشان کرد: کارگروه تخصصی امور توسعه پایدار شهری تاکنون سه بازدید میدانی از سه محله پشت کارخانه شیشه، سازآباد و پاروئک باغستان انجام داده که گزارش آن‌ها در اختیار هیأت رئیسه قرار می‌گیرد. همچنین دو بازدید نیز در برنامه این کارگروه قرار دارد و به زودی انجام می‌شود.
وی تصریح کرد: باغستان سنتی قزوین دارای ارزش‌های اجتماعی، فرهنگی، هویتی، اقتصادی، تاریخی و شهرسازی و معماری است که در تمام متون و پژوهش‌های قزوین به آن اشاره شده است.
رئیس کارگروه تخصصی امور توسعه پایدار شهری اظهار کرد: اگر به قابلیت‌های باغستان سنتی قزوین باور داریم باید برای آن‌ها برنامه‌ریزی عملیاتی داشته باشیم و به شرط حفظ باغستان از آن بهره‌مند شویم.
داوران خاطرنشان کرد: در طول نیم قرن گذشته به دلیل تحولات ساختاری در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، تغییراتی در برنامه‌ریزی‌های شهری رخ داد و باغستان سنتی از سال 1342 به بعد، دچار کاهش مساحت شده است.
وی با بیان این که در حال حاضر 2 هزار و 500 هکتار از باغستان باقی مانده است، گفت: به استناد آمار و نقشه‌های شهرداری و دیگر مراجع ذی‌صلاح، نیمی از باغستان در خطر نابودی است و حالت نیمه پایدار دارد.
رئیس کارگروه تخصصی امور توسعه پایدار شهری در ادامه جلسه به ارائه گزارش بازدید این کارگروه از باغستان پاروئک پرداخت. داوران بیان کرد: مساحت پاروئک حدود 15 هکتار است و استخری با گنجایش 2 هزار و 700 مترمکعب دارد که آب حدود 50 درصد از باغ را به صورت قطره‌ای تأمین می‌کند و در فصول سرد به عنوان حوضچه پرورش ماهی استفاده می‌شود.
داوران با بیان اینکه آب رودخانه بازار و دلیچای به پاروئک می‌رود و این منطقه از نظر آب تأمین است، خاطرنشان کرد: این منطقه از باغستان شکوفا است و باغداران باغستان پاروئک با مدیریت پویا و خلاقیت خود، اقدام به درآمدزایی کرده و ماهی، طیور، صیفی و سایر محصولات را در کنار محصولات باغی تولید می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: باغستان به امنیت نیاز دارد اما تأمین آب در اولویت قرار دارد و اگر باغستان آب داشته باشد نیازهایی چون امنیت و دسترسی نیز مرتفع می‌شود زیرا باغداران به فعالیت مستمر در باغ خود می‌پردازند و اقتصاد آن نیز تأمین می‌شود.
علی حسن ظاهری، عضو هیأت رئیسه شمس نیز در این جلسه گفت: یکی از موضوعاتی که باید به طور جدی در شمس مورد توجه قرار بگیرد، سرریز جمعیت تهران در قزوین است.
ظاهری با بیان اینکه سناریوی کرج در قزوین در حال رخ دادن است، اظهار کرد: تمام تغییراتی که در راستای توسعه قزوین رخ می‌دهد، منتج به جذب جمعیت مازاد تهران می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: مشاور طرح شارمند جمعیت قزوین را 750 هزار نفر در سال 1390 پیش بینی کرده بود که محقق نشد، اما در طرح جامع ارائه شده مناطق بالادست اتوبان دیده شده است و در بازنگری طرح جامع تغییراتی اعمال شد.
ظاهری گفت: تمام طرح‌های جامع به این نتیجه رسیده بودند که انفجار جمعیت در قزوین رخ می‌دهد و باغستان سنتی از بین می‌رود و تصمیم گرفتند این پارگی را تنها در قسمت شمال شهر ایجاد کنند تا قسمت‌های دیگر باغستان حفظ شود اما شرایط موجود آن، ماحصل نبود مدیریت یکپارچه در شهر است.
در ادامه این جلسه، عباس کشاورز صفیئی، دبیر شورای مشورتی سیاستگذاری (شمس) قزوین 1404، با تأکید بر اهمیت حفظ باغستان سنتی قزوین گفت: شهر فشرده یکی از راهکارهای اصلی برای جلوگیری از پراکنده‌روی و توسعه افقی شهرها است که در تمام دنیا پذیرفته شده است.
کشاورز صفیئی افزود: استقرار شهر فشرده الزاماتی چون دسترسی سریع به مایحتاج خانوار، حمل و نقل متناسب و ... دارد و تا زمانی که این کاربری‌ها در شهر تعریف نشده باشد، اجرا و پیاده‌سازی شهر فشرده غیرممکن است و به نظر می‌رسد این موضوع در طرح تفصیلی شهر قزوین به خوبی دیده نشده است.
دبیر شورای مشورتی سیاستگذاری تصریح کرد: اگر بخواهیم شهر فشرده را با هدف جلوگیری از تخریب باغستان اجرا کنیم، باید در تغییر کاربری‌ها بازنگری جامع و کاملی انجام شود.
کشاورز صفیئی خاطرنشان کرد: با توجه به مطرح شدن دوباره انتقال پایتخت اداری - سیاسی، قزوین کماکان یکی از گزینه‌ها است. اگرچه این موضوع طرح آمایش سرزمین را به هم می‌زند، اما اگر این طرح ملی در قزوین اجرا شود، باغستان سنتی قزوین در خطر خواهد بود.
در ادامه جلسه هادی جعفری، عضو هیأت رئیسه شورای مشورتی سیاستگذاری گفت: هزار و 500 هکتار از باغستان سنتی قزوین در سال‌های گذشته از بین رفته و شواهد هم نشان می‌دهد که ممکن است به حداقل ممکن برسد اما در بحث باغستان تنها شهرداری مدنظر نباشد، موضوع باغستان استانی است و نقش نمایندگان مجلس و استاندار کلیدی است.
جعفری تأکید کرد: نگاه ما این نباشد که تنها مدیران شهرداری باعث از بین رفتن باغستان هستند، درصورتی که شهرداری تنها یک عضو از کمیته تغییر کاربری ماده 5 است.
وی با بیان اینکه شهرداری نقش کلیدی و اساسی در حفظ باغستان سنتی دارد اما تکلیفی برای حفاظت از آن ندارد، تصریح کرد: یکی از موضوعاتی که به باغستان سنتی آسیب رسانده، چاه‌های غیرمجاز در سطح استان است و اگر بتوانیم آب باغستان را تأمین کنیم مشکل تا حدودی رفع می‌شود.
در ادامه این جلسه مسلم بیدخام، عضو هیأت رئیسه شمس خاطرنشان کرد: حیات و بقای باغات سنتی به حیات مردم سرزمین تاریخی قزوین در ارتباط مستقیم بوده و تا دوره معاصر هیزم باغات سوخت زمستانی مردم بود و هنوز محصولات باغی آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بیدخام با بیان اینکه باغستان در تعاملات فرهنگی شهر قزوین دخیل بوده است، یادآور شد: در گذشته رابطه متقابلی بین مردم و باغستان وجود داشت اما در 50 سال گذشته، شرایط اقتصادی تغییر کرد و باغستان در معادلات اقتصادی مردم قرار نمی‌گیرد.
وی تصریح کرد: ما درمورد شهر قزوین تصمیم‌گیری می‌کنیم و با زندگی شهری سر و کار داریم. بنابراین اگر بتوانیم باغستان را در معادلات اقتصادی آن وارد کنیم، می‌توانیم حیات آن را تضمین کنیم. به علاوه سازمان‌هایی چون محیط زیست و میراث فرهنگی باید ملزم باشند که این فاصله اقتصادی را پر کنند و با تعریف خودشان به حفظ باغستان کمک کنند.
حسنعلی اصغری، معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری قزوین نیز در این جلسه با تأکید بر اینکه برای ترسیم وضع مطلوب، باید وضعیت موجود را به بهترین شکل بشناسیم، گفت: تهدیدها و فرصت‌هایی که باغستان ایجاد کرده، باید در بسته سیاستی آن مشخص و مباحث کاربردی در آن باید لحاظ شود.
اصغری عنوان کرد: بسته سیاستی باغستان و سایر موضوعات باید سناریوهای مشخصی را تعریف کند و چشم‌انداز طرح‌ها پس از انجام پیشنهادات بسته سیاستی، مشخص و قابل ارزیابی باشد.
معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری تصریح کرد: نقشه راه عملیاتی هر بخش از باغستان، با توجه به شرایط موجود آن ها باید متفاوت باشد تا به نتیجه برسد و به شکل راهبردی و کاربردی ارائه شود.
یوسف کرمی، رئیس کارگروه تخصصی امور مالی و اقتصاد شهری شمس خاطرنشان کرد: تغییر و تحولات باغستان در 50 سال اخیر رخ داده و باید بپذیریم که تحرکات اقتصادی و تعاملات فرهنگی در این جریان تأثیرگذار و گریزناپذیر بوده و اقتضائات خود را دارد.
کرمی تصریح کرد: در گزارش کارگروه توسعه پایدار شهری بیش تر جنبه‌های تاریخی و ماهیتی باغستان مطرح شده بود، در صورتی که ما باید نگاه باغدار نسبت به باغ، نگاه شهر به اطراف آن و کارکرد اقتصادی باغ در خانواده را در نظر بگیریم.
وی اظهار کرد: امروزه کارکرد محیط‌زیستی و جلوگیری از ریزگرد ما را بر آن داشته تا باغستان را حفظ کنیم و کارکرد اقتصادی برای شهر ندارد و باید به راهکارهایی پرداخته شود که با توجه به اقتضائات امروزی امکان‌پذیر باشد.
رئیس کارگروه تخصصی امور مالی و اقتصاد شهری شمس تأکید کرد: تأمین آب و حفظ حریم از مواردی است که برای حفاظت از باغستان بیان شد که باید با توجه به شرایط امروز امکان‌سنجی شود.
کرمی گفت: نباید فکر کنیم حفظ باغستان وظیفه باغدار است تا ریه تنفسی شهر باشد، زیرا نه از نظر اقتصادی به صرفه است و نه توان آن را دارند. شهرداری، جهاد کشاروزی و سایر سازمان‌های مرتبط باید برای احیای باغستان تلاش کنند تا مقرون به صرفه شوند.
صفر فضلی، عضو هیأت رییسه شورای مشورتی سیاستگذاری نیز در این جلسه گفت: قزوین در نزدیکی پایتخت قرار دارد و تصمیماتی که برای ایران گرفته می‌شود، تأثیر مستقیم بر آن دارد.
فضلی تصریح کرد: ما الزامات ملی را نمی توانیم در سیاست های خود نادیده بگیریم که در اختیار شهرداری نیست و نیاز به ورود استانداری و نمایندگان مجلس یه مسائل است اما در کنار الزامات ملی باید الزامات استانی داشته باشیم.
وی خاطرنشان کرد: همه می‌دانیم که در کشور دچار مرکزیت شدیم و تمام امکانات و برنامه‌ریزی‌ها در اختیار پایتخت و شهرهای مرکز استان است و شهرهای اطراف قزوین هیچ نسبتی با امکانات و رفاه آن ندارند و ناخودآگاه با این شرایط جمعیت را به سمت مرکز هدایت می‌کنیم.
فضلی افزود: سازمان باغستان شهرداری قزوین منبعی برای برنامه‌ریزی و حفظ باغستان است و باید به‌روزرسانی شود. همچنین اقتصادی کردن باغستان تنها راه حفظ و احیای آن توسط مردم است و اگر نتوانستیم الزام را برای مردم ایجاد کنیم باید حاکمیت به آن ورود کند و راهی برای حفظ آن بیابد که تأسیس سازمان باغستان راهی بوده که در کارگروه قزوین + 20 به آن رسیده بودند.
وی با تأکید بر اهیمت استفاده از تجربیات در حل مسائل شهری تصریح کرد: تمام مشکلاتی که در شهر درگیر آن هستیم، برای اولین بار در تاریخ بشر اتفاق نیفتاده و در کشورهای پیشرفته روش‌های علمی برای حل آن ها ایجاد شده است.
پایان پیام.
